Kanser usus 
 
Menyerang sesiapa saja, penyakit barah kedua lazim penyebab kematian

Berdasarkan Pertubuhan Kesihatan Sedunia (WHO), seramai 610,000 orang meninggal dunia akibat kanser usus atau kolon, di seluruh dunia pada 2008.

Di negara Malaysia, Pendaftaran Kanser Kebangsaan Malaysia, kanser usus juga kadangkala dipanggil kolorektal adalah kanser kedua paling lazim menyebabkan kematian dengan anggaran 3,500 kes baru setahun.

Dalam kalangan wanita, kanser usus berada di tangga ketiga selepas kanser payudara dan serviks, manakala lelaki inilah kanser paling kerap berlaku.


Kanser usus istilah merujuk kepada kanser yang bermula dalam usus (180 sentimeter atau enam kaki pertama usus besar). Di sinilah makanan kita bertukar menjadi najis dan ia akan digerakkan ke arah rektum.

Rektum ialah bahagian 15 sentimeter (cm) atau enam inci daripada usus besar yang berakhir di dubur. Usus dan rektum sebahagian daripada sistem pencernaan yang bertugas mengasingkan nutrien daripada makanan dan menyimpan bahan sisa sehingga ia dikeluarkan daripada badan sebagai najis.

Kesan gaya hidup, pengaruh genetik

Berdasarkan pengalaman Ketua Pakar Bedah Am dan Kolorektal, Hospital Pantai Kuala Lumpur (PHKL), Datuk Dr Meheshinder Singh, berkata dua daripada setiap tiga kes membabitkan bahagian itu dan selebihnya boleh berlaku di mana-mana sepanjang usus besar terutama di bahagian cecum dan tranverse colon.

“Kanser usus boleh berlaku kepada sesiapa saja bergantung kepada gaya hidup dan pengaruh genetik. Lazimnya ia menyerang lelaki berusia 50 tahun ke atas tapi saya juga pernah merawat remaja berusia 15 tahun untuk penyakit ini.

“Punca sebenar kanser usus masih tidak diketahui dengan tepat, tetapi ia dikatakan ada kaitan dengan tabiat pemakanan dan gaya hidup seseorang. Proses ini mengambil masa bertahun-tahun dan tidak menunjukkan gejala jelas sehinggalah ia semakin teruk.

“Kanser usus ialah pertumbuhan sel tidak normal dan tidak terkawal dalam usus besar atau rektum sel malignan yang hidup pada dinding usus (atau rektum) yang bermula dengan pembentukan polip (ketulan kecil), membesar menjadi tumor dan akhirnya berubah kepada kanser,” katanya ketika ditemui, baru-baru ini.

Kumpulan sokongan

Menjelas lanjut mengenai kanser makin membimbangkan ini, Dr Meheshinder yang turut memimpin Kumpulan Sokongan Pesakit Kanser Kolorektal, berkata kumpulan sokongan itu adalah tempat yang membolehkan seseorang itu bertanya dan mengetahui lebih mendalam mengenai kanser.

“Anda berpeluang bertukar-tukar maklumat dengan mereka yang mempunyai pengalaman atau pernah mengharungi serangan kanser. Mereka sudi berkongsi dengan anda mengenai bagaimana, bila dan di mana untuk mendapatkan bantuan perubatan yang betul.

“Menerusi kumpulan sokongan ini, ia lebih terbuka kerana mereka yang hadir memahami situasi yang anda lalui. Harus diingat, fakta yang perlu diketahui ialah sokongan emosi boleh melanjutkan hayat pesakit kanser," katanya.


INFO:
Tanda kanser usus

Kanser usus boleh terjadi tanpa gejala yang jelas, tetapi ada beberapa tanda yang perlu diberi perhatian iaitu apabila anda mengalami masalah untuk buang air besar. Peringkat awal kanser usus mungkin tidak menunjukkan gejala, tetapi apabila polip mula membesar menjadi tumor, ia boleh menyekat laluan usus dan mungkin menyebabkan pendarahan. Antara gejala kanser usus ialah:
  • Kerap buang air, tetapi tetap rasa tidak puas.
  • Alami masalah sembelit dan cirit-birit berselang-seli.
  • Najis bercampur darah.
  • Najis berwarna kehitaman (akibat kehadiran darah). Warna najis menunjukkan lokasi pendarahan dalam usus. Jika darah itu merah dan terang bermakna pendarahan berlaku pada bahagian hujung usus yang berdekatan dengan rektum. Najis yang kehitaman menunjukkan pendarahan berlaku pada pertengahan atau pangkal usus (dekat dengan apendiks).
  • Perubahan pada bentuk najis (sama ada menjadi semakin kecil atau nipis).
  • Perut rasa memulas.
  • Terasa asyik hendak buang air besar (walaupun sebenarnya tidak perlu).
  • Perut rasa tidak selesa (sama ada senak, sakit atau kembung).
  • Muntah.
  • Hilang selera makan.
  • Berat badan turun tanpa sebab.
  • Kerap penat.
  • Pada keadaan serius, pesakit mungkin tidak boleh buang air.

Berita Harian Khamis,18 April,2013.


Drs.Che'Yahya Che'Soh
Pengetua SMKSB@STAR
Kuala Lumpur.